Jacqueline de Romilly II

Το τελευταίο βλέμμα της Jacqueline de Romilly για τον πολιτισμό.

Η ακαδημαϊκός υπενθυμίζει τη συμβολή των Ελλήνων στις Δυτικές κοινωνίες. Ένας όμορφος διαλογισμός.
Το έργο της Jacqueline de Romilly είναι τεράστιο. Κανείς δεν μπόρεσε καλύτερα από αυτή να συνδυάσει την επιστημονική γνώση του ελληνικού κόσμου και αυτό που μας διδάσκει για την αιωνιότητα της ανθρώπινης υπόστασης. Σε ένα διαλογισμό ταυτόχρονα ανησυχητικό και όμως αισιόδοξο, η Jacqueline de Romilly επιμένει για ακόμα μια φορά να παρουσιάσει την συνεισφορά των Ελλήνων σε αυτό που το όνομα του δόθηκε από αυτούς και μετά από αυτούς : Ο Πολιτισμός.
Αυτό το αποφασιστικό άλμα το χρωστάμε στην Αθήνα του 5ου π.Χ. αιώνα, εκεί που ανακαλύφθηκε το μεγαλείο του ανθρώπου. Εμπνεόμενη από τον αγαπημένο της Θουκυδίδη, ο οποίος συνενώνει τον λόγο με την ιστορία, η Jacqueline de Romilly δείχνει ότι είναι όντως σε αυτό το σημείο που ο άνθρωπος χειραφετείται από τον μαγικό κόσμο στον οποίο καταγράφονταν μέχρι τότε.
Από αυτή τη στιγμή, και πριν ακόμη το διατυπώσει ο Πρωταγόρας, ο άνθρωπος γίνεται το μέτρο όλων των πραγμάτων. Ο πολιτισμός χειραφετείται από τη φύση. Ο άνθρωπος είναι από δω και στο εξής μόνος του και αυτή είναι η υπόσταση του μεγαλείου του.
Ωστόσο δεν πρέπει αυτή η τόλμη να γεννά τη Ύβρη, την τρέλα που προξενεί η μεγαλομανία. Η Ελληνική τραγωδία είναι εδώ για να μας υπενθυμίσει σε ποια δυστυχία μας εκθέτουν τα πάθη. Αλλά "η φωτεινή προσφορά της Ελληνικής σκέψης είναι η παθιασμένη επιθυμία τους να κυριαρχούν σε τέτοιες καταστάσεις και να αφιερώνονται σε ένα υψηλότερο ιδανικό που θα ήταν αιώνιο και όμορφο".

Πρέπει λοιπόν να διαβάσετε αυτή τη θαυμάσια έκκληση για τις ανθρωπιστικές επιστήμες που είναι αξεχώριστα μια εκδήλωση πίστης στην ανθρωπότητα. Ακόμα περισσότερο γιατί στις τελευταίες γραμμές, άκρως συγκλονιστικές, αυτού του σύντομου κείμενου, η Jacqueline de Romilly μας προειδοποιεί ότι η ηλικία της ασκεί την τυραννία της και πιθανώς ήρθε πλέον η ώρα της παύσης του γραψίματος.
Δεν ξέρω, μας λέει, αν θα εισακουστώ [...] , τουλάχιστον όμως θα έχω προσπαθήσει και είναι σαν να έγραφα την τελευταία μου λέξη για να πω ευχαριστώ

*********************************************************************************
Μετάφραση από το αφιέρωμα του Marc Riglet, δημοσιεύτηκε στις 24/06/2010 à 07:00

Jacqueline de Romilly porte un regard sur la civilisation