Mittwoch, 12. Januar 2011

Απο την Ιστορία των Γεωργιών του κόσμου, Marcel Mazoyer, Laurenc Roudart ΙΙ


Η επιστημονική ακρίβεια είναι πραγματοποιήσιμη αρχικά στα πιο επιφανειακά φαινόμενα, όταν αφορά στην απαρίθμηση, τον υπολογισμό, την ψηλάφηση, την παρατήρηση, όταν υπάρχουν επαληθεύσιμες ποσότητες. Πρόκειται για διεργασίες σχηματοποίησης και σύντμησης έναν τρόπο να κατακτήσει την πολλαπλότητα χάρη σ ένα γλωσσικό επινόημα – όχι να «κατανοήσει», αλλά να ονομάσει, προκειμένου να καταφέρει να γίνει κατανοητή. Τι θα είχαμε κατακτήσει από την μουσική αν είχαμε υπολογίσει ό,τι είναι υπολογίσιμο σ αυτή και ό,τι μπορεί να συντμηθεί σε τύπους;
F. Nietzsche, θέληση της δύναμης



Σήμερα, στις αρχές του 21ου αιώνα, από τα 6.5 δισεκατομμύρια ανθρώπους και ανθρωπάκια που ζουν στον πλανήτη μας, η συντριπτική πλειοψηφία ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας. Ένα δισεκατομμύριο πεθαίνει από ασιτία ή από ασθένειες που σχετίζονται με αυτή. Σχεδόν 2 δισεκατομμύρια υποφέρουν από έλλειψη σιδήρου, ιωδίου, βιταμινών και μετάλλων. Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για όλα αυτά τα δεινά των ανθρώπων. Εκείνο όμως που δεν έχω γράψει, είναι ότι τα τρία τέταρτα των υποσιτιζόμενων ατόμων του κόσμου μας είναι αγρότες. Μάλιστα! η πλειοψηφία των πεινασμένων είναι αυτοί που παράγουν τη τροφή των πλούσιων καταναλωτικών κρατών ή των πλούσιων και σπάταλων καταναλωτών γενικώς.
Πώς έχουμε φτάσει σε μία τέτοια παράδοξη εξέλιξη; Πως είναι δυνατόν να πεινάνε αυτοί που παράγουν τις τροφές αυτών που δεν πεινάνε; Λέτε να είναι αλτρουισμός; Όπως δηλαδή η μάνα προτιμά να πεθάνει από την πείνα για να μη στερήσει τη τελευταία της μπουκιά στο παιδί της;
Χμ, δεν νομίζω.
Φαίνεται, τελικά ότι στον κόσμο ανάποδα που ζούμε, οι Νόμοι της φύσης δεν ισχύουν, όσον αφορά την οικονομία. Αλλά ούτε αυτό το λέω για πρώτη φορά. Έχουμε ξαναπεί, ας το πούμε άλλη μια φορά: Όποιος νομίζει ότι σε έναν πεπερασμένο κόσμο η μεγέθυνση δεν σταματά ποτέ, είναι ή τρελός ή οικονομολόγος.
Σήμερα, έχουμε ήδη κατανοήσει το νόημα αυτής της ρήσης. Ενώ ζούμε πια με δανεικά, δεν υπάρχει κανένα πρόγραμμα αποδανεισμού, κανένα πρόγραμμα αυτόνομης παραγωγής. Ο κόσμος έχει γεμίσει με οικονομολόγους, δηλαδή με τρελούς, που ένα μόνο τους απασχολεί: Πότε θα ‘ρθει εκείνη η μέρα που η Ελλάδα θα μπορέσει να ζητήσει δανεικά από τις αγορές!
Ας επιστρέψουμε όμως στο σύστημα που παράγει, αναπαράγει και επιδεινώνει τη δυστυχία και την πείνα.

Όπως αναφέραμε στην προηγούμενη ανάρτηση, με την εισαγωγή των μηχανών στη γεωργία η παραγωγικότητα άρχισε να εκτινάζεται στα ύψη και οι τιμές των προϊόντων αντίστοιχα να πέφτουν. Μέχρι οι τιμές να πέσουν στα τάρταρα θα περάσουν περί τα 50 - 60 μόνο χρόνια.

Στο βιβλίο «το τέλος της εργασίας και το μέλλον της» γράφει ο Jeremy Rifkin: Οι τεχνολογικές μεταβολές στην παραγωγή ειδών διατροφής οδηγούν σε ένα κόσμο χωρίς αγρότες, με ανείπωτες συνέπειες για 2.4 δις ανθρώπων που η επιβίωση τους εξαρτάται από τη γη.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο η εισαγωγή των μηχανών που έδωσε τη χαριστική βολή στους γεωργούς του πλανήτη, αλλά ο συνδυασμός μηχανών και ανόργανων λιπασμάτων, καθώς επίσης των εντομοκτόνων, μυκητοκτόνων και ζιζανιοκτόνων. Η εξοικονόμηση εργασίας και η αύξηση της παραγωγικότητας που επέφεραν οι τρεις αυτοί παράγοντες είναι τεράστια. Τα μηχανήματα μειώνουν το χρόνο σποράς, συγκομιδής και αποθήκευσης των σπόρων. Τα ανόργανα λιπάσματα κερδίζουν το χρόνο από τη μη συλλογή κοπριάς. Τα ζιζανιοκτόνα σκοτώνουν τα ζιζάνια των αγρών που παλιότερα τα ξερίζωναν οι αγρότες με τα χέρια. Τέλος τα εντομοκτόνα και μυκητοκτόνα οδηγούν σε αύξηση των χρήσιμων καρπών, ενώ τα λιπάσματα στην αισθητή βελτίωση τους. Είναι λοιπόν φανερό ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ αγροτών που διαθέτουν τα παραπάνω μέσα και εκείνων που δεν τα διαθέτουν είναι αθέμιτος. Μόνο στην Αμερική ο αγροτικός πληθυσμός από 60% που ήταν το 1860 μειώθηκε στο 2,7%. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πάνω από 15 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες εγκατέλειψαν τα χωράφια τους και σύρθηκαν – τι άλλο – άνεργοι στις πόλεις ζητώντας ένα οποιοδήποτε μεροκάματο.
Η μηχανοκίνητη συγκομιδή οδήγησε σε επιλογή των φυτών, ώστε η ωρίμανση να επιτυγχάνεται ταυτόχρονα. Έτσι λ.χ. στη δεκαετία του 1960 εμφανίστηκε μια νέα ποικιλία ντομάτας που ήταν αρκετά σκληρή για να αντέξει στους χειρισμούς των μηχανών, καθώς επίσης ωρίμαζαν όλες οι ντομάτες σχεδόν ταυτόχρονα για να διευκολύνεται η μηχανική συγκομιδή. Τα μπαμπάκια έγινα ψηλότερα για να μπορεί να περνάει η βαμβακοσυλλεκτική μηχανή. Ο τρόπος αυτός παραγωγής και συλλογής – συγκομιδής οδηγεί αναπόφευκτα σε μονοκαλλιέργειες, (για την απόσβεση των μηχανημάτων) επομένως σε εκπτώχευση των εδαφών και αύξηση της ζήτησης σε φάρμακα, λιπάσματα, ζιζανιοκτόνα κλπ. Οι μονοκαλλιέργειες οδηγούν και στην αύξηση των μεταφορών, επομένως και στην αύξηση του CO2 στην ατμόσφαιρα και γενικώς στην αύξηση της ρύπανσης, ενώ τα εδάφη, επί των οποίων αυτή (η μονοκαλλιέργεια), δεν είναι εφικτή επιστρέφουν στη χέρσωση.




Στη κτηνοτροφία τα πράγματα εξελίσσονται παρομοίως. Εφ όσον δεν είναι πλέον απαραίτητη η παραγωγή οργανικών λιπασμάτων (κοπριάς), επειδή τα οργανικά λιπάσματα έχουν αντικατασταθεί από τα ανόργανα, τα ζώα κλείνονται σε στάβλους και η κοπριά εκεί που ήταν χρήσιμη γίνεται πρόβλημα και ρυπαίνει το περιβάλλον ακόμα περισσότερο. Ο εγκλεισμός των ζώων αυξάνει τις ασθένειες των ζώων, οπότε αυξάνεται δραματικά η χρήση αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων, που περνάνε στη διατροφική αλυσίδα και φτάνουν στο τραπέζι και του πιο οικολογικά σκεπτόμενου ανθρώπου. Το χειροκίνητο άρμεγμα αντικαθίσταται από μηχανικό και γίνεται επιλογή των αγελάδων, ώστε οι μαστοί τους να είναι όμοιοι. Μηχανήματα κουρεύουν τα ζώα και ηλεκτρονικοί υπολογιστές μετράνε τη χοληστερίνη, τα λιπίδια και τα λοιπά συστατικά του αίματος, του γάλακτος και των ούρων τους. Τα καημένα τα ζωντανά ζουν και πεθαίνουν και βλέπουν τον άνθρωπο μια ή δυο φορές το μήνα, για να μη πω μία ή δύο φορές στη ζωή τους.


Τα σημερινά ζώα, έχουν υποστεί μια μετάλλαξη, που ο άνθρωπος του κοντινού μας παρελθόντος δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ποτέ του. Μια αγελάδα στις αρχές του 20ου αιώνα κατανάλωνε 15 κιλά σανό/ημερησίως και παρήγαγε 2000 λίτρα γάλα ετησίως. Μια εξελιγμένη αγελάδα καταναλώνει 5 κιλά σανό και άλλα 15 λίτρα συμπυκνωμένη (;) τροφή, κάτι που η προηγούμενη αγελάδα δεν θα μπορούσε να απορροφήσει με το φυσιολογικό της πεπτικό σύστημα, και παράγει 10.000 λίτρα γάλα.
Τα αποτελέσματα από όλες αυτές τις επεμβάσεις είναι εντυπωσιακά. Αν κάποιος επισκέπτης του 19ου αιώνα έβλεπε τα σημερινά αγροτικά προϊόντα δεν θα πίστευε στα μάτια του. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ενώ ο κομμουνισμός εξήγγειλε μία κοινωνία, που όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ο καπιταλισμός επέφερε την ισότητα των φυτών και των ζώων! Φρούτα καρμπόν, αγελάδες φυλακισμένες με τεράστια ολόιδια βυζιά, πρόβατα κουρεμένα σαν να βγήκαν από κομμωτήριο, εφιαλτικές εικόνες από δεμένα κοτόπουλα στημένα δίπλα από ταινιόδρομους που μεταφέρουν τα αυγά τους (τεράστια και αυτά), δημητριακά με σπόρους τριπλάσιου μεγέθους και τι άλλο ακόμα να σκεφτούμε και να μην φρίξουμε.
Στην ουσία η αγροτική παραγωγή εξαφανίστηκε και εμφανίστηκε η βιομηχανία τροφίμων, που όπως πάλι έχουμε πει ανήκει σε μονοπωλιακούς κολοσσούς που μετρώνται στα δάκτυλα του ενός χεριού. Και ενώ υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που βλέπουν με φρίκη μια τέτοια εξέλιξη, υπάρχουν κάποιοι άλλοι που έχουν άλλα οράματα για την ανθρωπότητα, όπως λ.χ. οι Μάρτιν Χ. Ρόγκοφ και Στίβεν Ρόουλινγ, βιολόγοι και υπεύθυνοι στο τμήμα ερευνών του Υ. Γεωργίας των ΗΠΑ, οι οποίοι ονειρεύονται ένα σύστημα, όπου στους αγρούς θα φυτεύεται μόνο ένα είδος βιομάζας, το οποίο θα αναμιγνύεται με ένζυμα και ζαχαρούχο διάλυμα, θα διοχετεύεται στη βιομηχανία τροφίμων και αυτή με τη σειρά της θα δίνει στο μείγμα αυτό την αντίστοιχη μορφή των «φυσιολογικά καλλιεργημένων φυτών», μέχρι στο τέλος να λείψει και αυτή η πολυτέλεια και να αρκεστούμε να τρώμε χαπάκια ίδιας γεύσης και ίδιου σχήματος.
Ίσως κάποιοι επιστημονόπληκτοι να βρίσκουν αυτή την εξέλιξη σαν τη μόνη λύση στο επισιτιστικό πρόβλημα μιας ανθρωπότητας που αυξάνεται δαιμονισμένα και εξαφανίζει όλα τα άλλα ζωντανά της φύσης. Παρότι η εξέλιξη είναι αναπόφευκτη και δεν θα ήταν σωστό να εφαρμόζουμε ξεπερασμένες μεθόδους παραγωγής της τροφής μας, σε αναντιστοιχία με τις προκλήσεις της επιστήμης, ωστόσο αναρωτιέμαι εάν και κατά πόσον θα μπορούσε η ανθρωπότητα να επιτύχει μια ισόρροπη ανάπτυξη και όχι να οδηγηθεί σ αυτή τη στρέβλωση.
Όταν μπήκαν στην αγορά, όλα τα καινούργια εργαλεία, υπήρχαν φτωχοί λαοί που δεν είχαν καμία δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσουν, πολύ δε περισσότερο να τα αγοράσουν. Αντί λοιπόν τότε να ληφθούν μέτρα προστασίας των φτωχών πληθυσμών, έγινε ακριβώς το αντίθετο. Αφήσανε ελεύθερη την αγορά να επιβάλει το νόμο της ζούγκλας, μάλιστα μιας ζούγκλας 2000 φορές πιο δολοφονικής από αυτή των άγριων θηρίων.
Δείτε, με απλούς αριθμούς πως έφτασαν σε πλήρη χρεωκοπία οι γεωργοί των φτωχών χωρών.
Με 100 γαλλικά φράγκα (20 δολάρια ΗΠΑ) τα εκατό κιλά σπόρων, ένας Ευρωπαίος καλλιεργητής δημητριακών για παράδειγμα, με επαρκή εξοπλισμό, ο οποίος εργάζεται μόνος και έχει καθαρή παραγωγή 500.000 κιλά, (αφαιρουμένων των ενδιάμεσων καταναλώσεων και αποσβέσεων) αποκομίζει 500.000 φράγκα (100.000 δολάρια). Από αυτά θα πληρώσει φόρους, ή τη τράπεζα αν χρωστάει, θα φυλάξει 700 κιλά για την σπορά της επόμενης χρονιάς και στο τέλος θα του μείνουν 100.000 έως 250.000 ετησίως για να ανταμείψει τους κόπους του. Με αυτό το περίσσευμα μπορεί να επενδύσει ή να καταναλώσει.
Στην άλλη μεριά της γης ένας χειρώναξ καλλιεργητής στο Σουδάν ή την Ινδία με 100 φράγκα θα αγοράσει και αυτός 100 κιλά σπόρων, αλλά θα παράγει 1000 κιλά και θα αποκομίσει 1000 φράγκα εάν πωλούσε όλη την παραγωγή του. Αλλά καθώς πρέπει να φυλάξει 700 κιλά θα του μείνουν μόνο 300 για να πουλήσει. Δηλαδή θα του μείνουν μόλις 60 δολάρια αν δεν χρωστάει σε τράπεζα και το χωράφι είναι δικό του. Με τα παραπάνω δεδομένα ένας χειρώνακτας αγρότης θα πρέπει να εργάζεται 33 χρόνια για να αποκτήσει ένα ζευγάρι βόδια και έναν μικρό εξοπλισμό για να καλλιεργήσει με ελαφριά ζεύξη, αν αποταμίευε όλο το ποσόν των 60 δολαρίων ετησίως. Θα χρειαζόταν 100 χρόνια για να αποκτήσει εξοπλισμό για βαριά ζεύξη και 300 χρόνια για να αγοράσει ένα μικρό τρακτέρ.
Δεν είναι λοιπόν καθόλου παράλογο που οι φτωχοί καλλιεργητές παράγουν κοκαΐνη που μπορούν και την πουλούν ακριβότερα. Εάν νομιμοποιηθεί η κοκαΐνη και οι λοιπές ναρκωτικές ουσίες, τότε θα εξολοθρευτούν και αυτοί.
Ποια πρόταση λοιπόν θα έπρεπε να πέσει σε ένα τραπέζι που θα κάθονταν σοβαροί συνομιλητές και όχι αυτός ο συρφετός οι G7 ή G8 ή G20, ή όπως ονομάζονται οι δήθεν σοβαροί ηγέτες του πλανήτη, που μαζεύονται κάθε τρεις και λίγο και μπεκροπίνουν;


Η πρόταση στο επόμενο και με την ευκαιρία ας κάνω ένα διαλειμμάκι, με ένα καλό και φτηνό κόκκινο κρασάκι. Ευτυχώς δε ζούμε ούτε στο Σουδάν ούτε στη Ινδία. Ακόμα δηλαδή!

4 Kommentare:

  1. Εφιαλτικά όλα αυτά! Και κανένας δεν μοιάζει να ασχχολείται σοβαρά με το πρόβλημα, ή μάλλον τα προβλήματα. Ποτέ δεν ήταν χωρίς προβλήματα επιβίωσης και υγείας ο άνθρωπος, αλλά τώρα μπορούμε και πληροφορούμαστε για τα συμβαίνοντα σε όλον τον κόσμο. Το πιο κακό απ' όλα φαίνεται να είναι η εκρηκτική αύξηση του πληθυσμού που κάποτε δεν θα μπορεί να θρέψει ο πλανήτης. 'Ετσι οι συνομωσιολογίες δίνουν και παίρνουν, σχετικά με τα σχέδια των (οικονομικά) μεγάλων να μειώσουν, τεχνητά, τους πληθυσμούς διαφόρων περιοχών του κόσμου. 6 δις πληθυσμός (από 2 δις) μέσα σε μερικά χρόνια είναι τεράστια αύξηση και αν συνεχίσει με τον ίδιο ρυθμό...

    AntwortenLöschen
  2. @ Heliotypon,
    Φίλε Βασίλη χρόνια πολλά και καλά κατ αρχήν.
    Σίγουρα παραέχουμε γίνει πολλοί και πρέπει να μειωθούμε. Ομως αν έχεις προσέξει, δεν συζητειται πια τέτοιο πράγμα. Αντίθετα, συνεχίζουν να επιδοτούνται τα πολλά παιδιά, γιατι υπάρχουν χώρες που αυξάνονται με το 10 ενώ η Δυση με 1,5 μ.ο. Αντι δηλαδή να προωθηθεί μια ισόρροπη ανάπτυξη, πράγμα που θα δημιουργούσε και την συνειδηση της μείωσης του πληθυσμού, εχουν προωθησει τη λογική τν ανοιχτών συνόρων, έτσι που ο φτωχός να είναι πάντα το φτηνο μεροκάματο και το σπάσιμο οποιασδήποτε αντίστασης. Μπορεί να σκέφτονται τη μείωση του πληθυσμού, αλλά ακόμα και αν πετύχουν να εξολοδρευσουν μερικά δις, με ιούς ή δεν ξέρω εγω με τι, δεν είναι σε θέση να ξέρουν αν θα τους βγει σε καλό ή σε κακό. Γι αυτό έχει αφεθει και αυτο στη τύχη του. Ολοι ελπίζουμε ότι σε μια πραγματική πανδημία εμεις θα τη βγάλουμε καθαρη.

    AntwortenLöschen
  3. η επισιτιστική κρίση εξαπλώνεται ..
    ηδη στην Τυνησία αρχισαν τα όργανα,....

    αντε και στα δικά μας!!

    καλή χρονιά!!!

    η ανάλυση ακρως αποκαλυπτική αρα και αρκούντως απογοητευτική.

    AntwortenLöschen
  4. @ kοκινη κισσα,

    δεν εχουμε δει τιποτε ακόμα.
    καλή χρονιά και σε σενα!

    AntwortenLöschen

καλημέρα και καλά σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...