Σχόλιο στην ανάρτηση μου για την Τέχνη στον 21ο αιώνα

Πως χάνουμε την ουσία
του Λευτέρη Ριζά


Διάβασα με κάποια καθυστέρηση το «Τέχνη και πολιτισμός στον 21ο αιώνα» και τα σχετικά σχόλια. Για άλλη μια φορά διαπίστωσα αυτό που συμβαίνει και σε άλλα sites – ιδίως της αριστεράς : τα σχόλια σπάνια αφορούν το κεντρικό θέμα που θίγει το αναρτημένο άρθρο / κείμενο. Έτσι και σε αυτό αντί να σχολιαστεί η ενέργεια των Αυστριακών να κόψουν το Μίκη, το ενδιαφέρον εστιάστηκε στο Μίκη. Τις ιστορίες του, στο αν είναι φιλοχρήματος, πότε και σε ποιο κόμμα ήταν βουλευτής, γιατί είπε το «Καραμανλής ή τανκς» κλπ κλπ. Γιατί «κόπηκε» ο Μίκης και τι αυτό σημαίνει, ουδείς σχεδόν ασχολήθηκε από τους σχολιαστές.
Η μνήμη είναι απαραίτητος όρος για την εξέλιξη, την «πρόοδο», την ύπαρξη ενός λαού και φυσικά της αριστεράς. Γι’ αυτό πρέπει να θυμόμαστε πότε άρχισε η επίθεση στο Μίκη από πλευράς Ισραήλ.
Ήταν η Ισραηλινή υπουργός Παιδείας Λιμόρ Λιβάντ που με επιστολή της, την οποία απέστειλε στον Έλληνα ομόλογό της Π. Ευθυμίου, απαίτησε «ξεκάθαρη και σαφή δημόσια καταδίκη» των δηλώσεων Θεοδωράκη από την πλευρά της κυβέρνησης.
Στην επιστολή (η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα από την ισραηλινή πρεσβεία) η κ. Λιβάντ αναφέρει μεταξύ άλλων: «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι όλη η κυβέρνηση της Ελλάδας και εσείς προσωπικά, απορρίπτουν τις δηλώσεις του κυρίου Θεοδωράκη. Σίγουρα, ο ελληνικός λαός, που υπέφερε και αυτός από την κατοχή των Ναζιστών, δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τις ρατσιστικές του δηλώσεις. Ταυτόχρονα, πιστεύω ότι μόνο μία ξεκάθαρη και σαφής δημόσια καταδίκη των δηλώσεών του θα ξεριζώσει αυτούς τους σπόρους του μίσους.
Με τον ειλικρινή μου θαυμασμό για το έθνος σας, και σίγουρη για τις θερμές σχέσεις που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών μας, τολμώ να εκφράσω την ελπίδα ότι τόσο η κυβέρνηση αλλά και η κοινή γνώμη στην Ελλάδα θα απορρίψουν αυτές τις αντισημιτικές δηλώσεις με αποτροπιασμό και θα καταστήσουν σαφές στον κύριο Θεοδωράκη ότι ο ρατσισμός δεν έχει καμία θέση μέσα στον ευυπόληπτο ελληνικό λαό».[ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 14/11/2003]
Να θυμηθούμε τι είχε πεί, τότε, ο Μίκης που εκνεύρισε τόσο την κυβέρνηση του Ισραήλ και γιατί αντέδρασε η υπουργός Παιδείας του. Ο Μίκης παρουσίαζε τότε ένα βιβλίο του ενώπιον των υπουργών Πολιτισμού και Παιδείας της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Στην παρουσίαση, μεταξύ άλλων είχε αναφέρει ««Παραδέχομαι, θα πω, μια κουβέντα του Προέδρου μας Σαρτζετάκη, ότι είμαστε λαός ανάδελφος. Είμαστε μόνοι μας. Αλλά χωρίς αυτόν το φανατισμό και την αυτογνωσία που έχουν οι Εβραίοι. Είμαστε δύο λαοί ανάδελφοι στον κόσμο, εμείς και οι Εβραίοι, αυτοί όμως έχουν το φανατισμό και καταφέρνουν να επιβάλλονται... Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι αυτός ο μικρός λαός είναι στη ρίζα του κακού, όχι του καλού, που σημαίνει ότι η πολλή αυτογνωσία και η πολλή επιμονή κάνει κακό. Το γεγονός ότι είμαστε χαλαροί και δεν έχουμε γίνει επιθετικοί είναι επειδή εμείς είχαμε πολύ περισσότερα όπλα, αυτοί είχαν τον Αβραάμ, τον Ιακώβ, σκιές!
Εμείς είχαμε ολόκληρο Περικλή εδώ. Φανταστείτε τι θα γινόταν η Ελλάδα, αν είχαμε την... επιθετικότητα των Εβραίων!».
Μετά τη διπλωματική διαμαρτυρία του Ισραήλ, το Κεντρικό Ισραηλινό Συμβούλιο Ελλάδας, σε επιστολή του, χαρακτήρισε τις δηλώσεις Θεοδωράκη «ρατσιστικές» και πρόσθεσε:
«Με τις δηλώσεις αυτές ο κ. Θεοδωράκης επανέφερε στον 21ο αιώνα απόψεις του σκοτεινού Μεσαίωνα και συνθήματα που χρησιμοποιήθηκαν στη ναζιστική Γερμανία, με αποτέλεσμα να σπείρει στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της χώρας ανέμους μισαλλοδοξίας και ρατσισμού».
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση - διά του κυβερνητικού - εκπροσώπου πήρε αποστάσεις, δηλώνοντας:
«Η κυβέρνηση δεν συμμερίζεται και δεν συμφωνεί με τις απόψεις που εξέφρασε κατά τη διάρκεια εκδήλωσης ο κ. Μίκης Θεοδωράκης για τους Εβραίους.
Ο ελληνικός λαός στην ιστορική του διαδρομή έχει υπερασπιστεί την Εβραϊκή Κοινότητα στην Ελλάδα, την οποία και ο ίδιος ο κ. Θεοδωράκης έχει τιμήσει με το μουσικό του έργο Μαουτχάουζεν».[ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/11/2003] (1)
Ο ίδιος ο Μίκης, με γραπτή δήλωση του στη συνέχεια, διευκρίνιζε: ««Η γνώμη μου για τον ισραηλινό λαό ήταν πάντα γνωστή - όπως άλλωστε και για όλα τα θέματα και ειλικρινά απορώ για ποιον λόγο τώρα δημιουργήθηκε τόσος θόρυβος, σαν να άκουσαν κάτι για πρώτη φορά. Ίσως κάποιοι να θεώρησαν κατάλληλη γι' αυτούς τη στιγμή να εξαπολύσουν επίθεση εναντίον μου.
Ήμουν πάντα στο πλευρό των αδυνάτων, των αγωνιζομένων για τα δίκαια τους λαών. Και μεταξύ αυτών και του ισραηλινού λαού. Τραγούδησα τα πάθη του όσο μπόρεσα καλύτερα. Ήμουν πάντα υπέρ της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών. Και το απέδειξα έμπρακτα, μεταξύ άλλων, και όταν ανέλαβα ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ Σαρόν και Αραφάτ στα γεγονότα του 1972.
Όμως, ακριβώς για τους λόγους αυτούς είμαι απολύτως κατά της πολιτικής Σαρόν και το έχω επανειλημμένα τονίσει, όπως επίσης επανειλημμένα έχω καταδικάσει το ρόλο επιφανών Αμερικανοεβραίων πολιτικών, διανοητών και θεωρητικών στη χάραξη της σημερινής επιθετικής "πολιτικής" Μπους.
Μόνο σκόπιμα μπορεί να γίνει σύγχυση ανάμεσα στον ισραηλινό λαό, που έμπρακτα έχω αποδείξει ότι τιμώ και θαυμάζω, και στα αρνητικά αυτά φαινόμενα που στην ουσία ΑΥΤΑ αμαυρώνουν την εικόνα του Ισραήλ παίζοντας γνήσια "αντισημιτικό" ρόλο, ΑΥΤΑ βρίσκονται στην πλευρά του Κακού, στη ρίζα του Κακού, όπως δήλωσα πρόσφατα.
Προσωπικά είμαι ευτυχής διότι γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλοί Ισραηλινοί σ' όλο τον κόσμο και μέσα στο Ισραήλ που συμφωνούν μαζί μου και αγωνίζονται για τα πραγματικά δίκαια του λαού τους που μπορούν να συνυπάρξουν με τα δίκαια των άλλων λαών, αγωνίζονται για την ειρήνη στην περιοχή τους και σ' όλο τον κόσμο.
Είμαι ευτυχής που είμαστε μαζί στους κοινούς αυτούς αγώνες, εδώ και δεκαετίες. Και ξέρω ότι με γνωρίζουν καλά, μέσα από τους αγώνες αυτούς, και δεν περιμένουν τη λάσπη κάποιων για να με γνωρίσουν.
Μήπως όμως αυτός είναι ο στόχος όσων ξαφνικά "ανακάλυψαν" τις ιδέες μου συκοφαντώντας με ως δήθεν "αντισημίτη;"».
Να προσθέσουμε ότι ο τότε πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τόμας Μίλερ απαντώντας σε σχετική ερώτηση του «Αντέννα» κατέκρινε τον Μίκη Θεοδωράκη για τις δηλώσεις του, στον οποίο μάλιστα απέδωσε πρόθεση συκοφαντίας.
«Είναι θλιβερό και λυπηρό ένας άνθρωπος αυτού του βεληνεκούς να κάνει τέτοια σχόλια. Πιστεύω είναι θλιβερό όταν οποιοσδήποτε, σε οποιαδήποτε εθνότητα και αν ανήκει, συκοφαντεί. Μένω έκπληκτος με αυτά τα σχόλια. Δεν είναι αυτός ο κόσμος στον οποίο ζω. Δεν σας αρέσει η πολιτική μιας χώρας; Εντάξει. Αυτό είναι δημοκρατία. Αλλά όταν δεν σου αρέσουν οι πολιτικές και αρχίζεις να το τοποθετείς με εθνικούς όρους, για μένα αυτό είναι πολύ θλιβερό και λυπηρό». [ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/11/2003]. Κάτι που ανάγκασε την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δια του εκπροσώπου τύπου της κ. Πρωτόπαπα, να δηλώσει «Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από όσους ασκούν συγκεκριμένη αποστολή στην Ελλάδα. Δεν είναι μέρος των καθηκόντων τους η κριτική κατά των Ελλήνων πολιτών, ιδιαίτερα όταν αναφέρονται σε ζητήματα που δεν αφορούν τη χώρα που εκπροσωπούν». Στο πλευρό του Μίκη κι ενάντια στον Μίλερ, τάχθηκαν ΚΚΕ, ΣΥΝ, ο Γλέζος και ο ίδιος ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, που με έμφαση δήλωσε «Έχω γράψει τους στίχους του "Μαουτχάουζεν", που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης, καθώς και το ομότιτλο χρονικό, το οποίο, το μισό σχεδόν είναι ένας θρήνος δικός μου για την τραγωδία των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Κι επειδή υπήρξα αυτόπτης μάρτυς έχω το δικαίωμα να πω ότι βρίσκω αδιανόητο το να συμβαίνει από το κράτος του Ισραήλ αυτό που παρακολουθούμε κάθε τόσο, να επιτίθεται με όλη την πολεμική του μηχανή εναντίον αμάχων, εναντίον ενός λαού που προσφυγεύει στην ίδια του τη χώρα.
Φυσικά δεν εγκρίνω και τα δράματα με τους καμικάζι, Παλαιστίνιους, που μπαίνουν σε λεωφορεία και μαγαζιά, με αποτέλεσμα να σκοτώνονται και εκεί αθώοι.
Τελικά, βρίσκω ότι τα θύματα της πολιτικής του Σαρόν είναι δύο: και ο παλαιστινιακός λαός και ο εβραϊκός. Έχω πει και το επαναλαμβάνω ότι οι χιτλερικοί που κυβερνούν τώρα το Ισραήλ ντροπιάζουν το παρελθόν του. Όσο για τις αντιδράσεις της αμερικανικής κυβέρνησης δεν με εκπλήττουν, διότι είναι συνένοχοι και αυτών που κυβερνούν το Ισραήλ και των ομοίων τους». [βλ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ παραπάνω].
Βλέπουμε λοιπόν ότι η σημερινή επίθεση στο έργο του Μίκη και στον ίδιο το Μίκη έχει ρίζες στο παρελθόν κι έχει να κάνει με την κριτική που άσκησε στα έργα και τις ημέρες των κυβερνήσεων του Ισραήλ. Δηλαδή το ρόλο του σε αυτή την περιοχή της Μέσης Ανατολής, τις επεμβάσεις του κατά των αραβικών λαών κλπ. Προκεχωρημένο φυλάκιο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. (2)
Με το οποίο βέβαια η σημερινή κυβέρνηση αναπτύσσει τις σχέσεις και συνεργασία της.
Αντί, λοιπόν, αυτά να συζητάμε, να κατανοούμε, καταγγέλλουμε και να αντιπαλεύουμε θυμόμαστε τον φιλοχρήματο Μίκη και όλα όσα του καταμαρτυρούνται όχι μόνο σ’ αυτήν την ιστοσελίδα αλλά και σε άλλες. Αυτή την τύφλα της πληρώνει η αριστερά.
Σημειώσεις-παραπομπές
1- Επτά χρόνια αργότερα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν βρήκε το θάρρος να υπερασπιστεί την Ελλάδα και τον λαός της από τις ύβρεις που εξαπέλυσαν εναντίον του πολιτικοί και δημοσιογράφοι της Γερμανίας και άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, χαρακτηρίζοντας τον τεμπέλη κλπ. Βέβαια με τους ίδιους χαρακτηρισμούς τον είχαν στολίσει οι ίδιοι οι υπουργοί της κυβέρνησης. Πώς να διαμαρτυρηθούν και να καταγγείλουν τους «Ευρωπαίους» ως ρατσιστές. Και πώς να διαμαρτυρηθούν στους Αυστριακούς για την συμπεριφορά τους απέναντι στο έργο του. Άλλωστε οι Αυστριακοί είχαν διακριθεί στον αντιναζιστικό αγώνα και είναι γνωστό ότι δεν διαθέτουν καμιά ….ακροδεξιά.
2- Για το ρόλο του Ισραήλ παραπέμπω στο «Το Ισραηλινό λόμπι στις ΗΠΑ» εκδ. Αντίλογος, Αθήνα 2006, πρόλογος Χρ. Η. Χαλαζιάς, με κείμενα των Noam Chomsky, Robert Fisk, John Mearsheimer, James Petras, William Pfaff, Norman Solomon, Stephen M. Walt, στο M. Warschawski ««Τι είναι ο σιωνισμός-Μια μαρξιστική προσέγγιση» [εκδ. Πρωτοποριακή Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2003], και σε μια σειρά άρθρα στο Monthly Review και τον ιστοχώρο του στην κατηγορία Μέση Ανατολή.