Του κώλου τα εννιάμερα.

Εχτές παρακολούθησα, με πολλές διακοπές λόγω διαφημίσεων και ψιλοϋπνου την άκρως «κατατοπιστική» εκπομπή του ΣΚΑΪ για τον σεισμό και το τσουνάμι.
Με έκπληξη άκουσα αρμόδιο καθηγητή να λέει ότι με τον σεισμό τα πυρηνικά βγήκαν εκτός λειτουργίας, δηλαδή σταμάτησαν οι σχάσεις, αλλά ένα πυρηνικό εργοστάσιο πρέπει να συνεχίζει να ψύχεται για πολύ καιρό μετά.

Πόσο καιρό τον ρώτησε ο ανίδεος (χωρίς να έχω πρόθεση να τον υποτιμήσω, δεν έχει λόγο να το γνωρίζει, αν δεν το έχει πιο πριν ψάξει) κύριος Άρης Πορτοσάλτε.

Πολύ καιρό, πάνω από εννιά μέρες,

ήταν η απάντηση καταπέλτης του καθηγητή!
Ε, πώς να μην μου έρθει ως συνειρμός η πιο πάνω λαϊκή ρήση;

Δύο βαριά λάθη έκανε ο κύριος καθηγητής:

1. Πρώτον και πολύ σημαντικό: Με το κλείσιμο (shut down) ενός πυρηνικού σταθμού, εκείνο που διακόπτεται είναι η αλυσωτή αντίδραση. Τι πάει να πει αυτό: Ένα ελεύθερο σωματίδιο, από αυτά που εκτοξεύονται από το ραδιενεργό υλικό πέφτει με μεγάλη ταχύτητα πάνω σε έναν  πυρήνα ο οποίος σκάζει και εκτοξεύει άλλα σωματίδια που σκάνε άλλους πυρήνες κ.ο.κ. (εικόνα 1).

Η αλυσωτή αντίδραση διακόπτεται από τις ράβδους (ράβδοι από ενώσεις βορίου - ανθρακα, κάδμιο και άλλα, ανάλογα με τον αντιδραστήρα) οι οποίες απορροφούν τα ελεύθερα σωματίδια και δεν μπορούν να σκάσουν αλυσωτά τον έναν πυρήνα μετά τον άλλο.

Όμως, οι σχάσεις συνεχίζονται, είναι ανεξέλεγκτες και η ενέργεια που παράγεται δεν  μετατρέπεται  σε ηλεκτρική, καθώς η ροή των γεγονότων (μετατροπή της θερμικής ενέργειας σε ηλεκτρική) διακόπτεται.

Επομένως κύριε καθηγητά ο σχάσεις του ραδιενεργού υλικού δεν σταματάνε με το κλείσιμο του αντιδραστήρα! Πρώτο πολύ βαρύ λάθος!

2. Η παραγόμενη ενέργεια, από τις παραπάνω σχάσεις διοχετεύεται στο περιβάλλον υπό μορφής θερμότητας, η οποία αυξάνει τη θερμοκρασία του αντιδραστήρα και γι αυτό απαιτείται η συνεχής ψύξη του. Αλλιώς επέρχεται ρευστοποίηση του πυρήνα, όπως εχει ήδη συμβεί στους τρεις από τους 5 αντιδραστήρες της Φουκουσίμα - Νταϊσί.

Η διαδικασία ψύξης πρέπει να είναι συνεχής και αδιάκοπη για τα πέντε επόμενα χρόνια και όχι για τις 9 επόμενες μέρες.

Δεύτερο μεγάλο λάθος!

Αυτή η διαδικασία ψύξης επιβάλλεται σε όλα τα πυρηνικά εργοστάσια, ακόμα και αυτά που βρίσκονται εκτός λειτουργίας για λόγους ρουτίνας, όπως λ.χ. ανανέωση του καύσιμου υλικού (δηλαδή των ράβδων ουρανίου ή ουρανίου – πλουτωνίου) ή συντήρησης, ή άλλης αιτίας.
Μάλιστα, νερό ψύξεως πρέπει να οδηγείται όχι μόνο στον αντιδραστήρα αλλά και στους θαλάμους του ήδη καμένου καυσίμου (spent fuel pool, όπως λέγεται αγγλιστί), που υπάρχουν σε ένα πυρηνικό σταθμό για πέντε έτη.
Για τους αγγλομαθείς και για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα για την decay heat, θα δείτε εδώ ένα κατανοητό κείμενο.

Περίπλοκα πράγματα τα πυρηνικά, ακόμα και οι αρμόδιοι καθηγητές τα μπερδεύουν, ή τα ξεχνάνε, ή δεν τα λένε για να μην μας τρομάξουν!
Πολύ λυπηρή ιστορία……….